ни булһа ла булыр

у него был сын — уның улы бар ине

малыши были в детском саду — сабыйҙар балалар баҡсаһында ине

днём я буду на работе — көндөҙ мин эштә булам

вчера был сильный ураган — кисә көслө дауыл булды

он и сам скоро будет — ул үҙе лә тиҙҙән килеп етер

отец был учителем — атаһы уҡытыусы ине

моя мама была врачом — әсәйем врач булған

сад был посажен школьниками — баҡса уҡыусылар тарафынан ултыртылған булған

он будет играть на скрипке — ул скрипкала уйнаясаҡ

будь что будет — ни булһа ла булыр

ни булһа, шул булыр; была не была — булһа – булыр, булмаһа – юҡ

бөткән баш бөткән; быть заодно с кем — бер һүҙҙә булыу

как быть? — ни эшләргә?, нисек итергә инде?

так и быть — ярай улай булғас

идти наудачу — ни булһа ла булыр тип барыу

вынести стол из комнаты — бүлмәнән өҫтәлде сығарыу

вынести примечания в конец книги — иҫкәрмәләрҙе китаптың аҙағына урынлаштырыу

вынести предложение на собрание — тәҡдимде йыйылышҡа сығарыу

вынести благодарность — рәхмәт әйтеү (белдереү)

волна вынесла лодку на берег — тулҡын кәмәне ярға сығарып ташлаған

вынести хорошее впечатление — яҡшы тәьҫир алыу

вынести ногу вперёд — аяҡты алға сығарыу

вынести сильную боль — көслө ауыртыуға сыҙау

вынести сор из избы — ығы-зығыны ситкә таратыу (сығарыу)

вынести за скобки мат. — йәйәләр тышына сығарыу

вынести на своих плечах — берәй ауыр эште башҡарып сығыу

куда кривая ни вынесет — тейһә тейенгә, теймәһә ботаҡҡа

идти наугад — тоҫмаллап барыу

где наше не пропадало!; где наша не пропадала! — ни булһа, шул булыр!

что вам угодно? — һеҙгә ни кәрәк?

как вам будет угодно — һеҙгә нисек яйлы булыр

где угодно — ҡайҙа булһа ла

какой угодно — ниндәй булһа ла, теләһә ниндәй

как угодно — нисек булһа ла, теләһә нисек

когда угодно — ҡасан булһа ла, теләһә ҡасан

кто угодно — кем булһа ла, теләһә кем

куда угодно — ҡайҙа булһа ла, теләһә ҡайҙа

откуда угодно — ҡайҙан булһа ла, теләһә ҡайҙан

сколько угодно — күпме (ни саҡлы) булһа ла, теләһә күпме

что угодно — нимә булһа ла, теләһә нимә

что угодно можете купить — нимә булһа ла ала алаһығыҙ

если угодно — әйтәйек, кәрәк икән

не угодно ли — кәрәк түгелме

сколько душе угодно — йәне теләгәнсә

звучит похоже — ишетелә булһа кәрәк

похоже на то, что будет дождь — ямғыр булырға оҡшаған

они, похоже, не придут — улар килмәҫ, ахыры

улар килмәҫкә оҡшай; дети, похоже, любят её — балалар уны ярата буғай

происхождение мира — донъяның барлыҡҡа килеүе

известие облетело весь мир — хәбәр бөтә донъяға таралды

всем миром решать — бөтә ил менән хәл итеү

артистический мир — артистар донъяһы

животный мир — хайуандар донъяһы

мир планеты — планеталар донъяһы

внутренний мир человека — кешенең эске донъяһы

жить в мире — татыу(лыҡта) йәшәү

борьба за мир — тыныслыҡ өсөн көрәш

подписать мир — солохҡа ҡул ҡуйыу

тишина и мир вечера — кис(тең) тынлығы һәм тыныслығы

мир дому сему — йортоғоҙ иҫән-имен булһын

мир праху чьему — ауыр тупрағы еңел булһын

с миром (иди, поезжай) — юлың тыныс (хәйерле) булһын

с миром отпустить кого — язаһыҙ ҡалдырыу

сорвать яблоко с яблони — алмағастан алма өҙөп алыу

уйти с собрания — йыйылыштан сығып китеү

удалить с урока — дәрестән сығарып ебәреү

отдохнуть с полчаса — ярты сәғәттәй ял итеү

прожить в деревне с месяц — ауылда бер айға яҡын йәшәү

он получил с десяток писем — ул унлап хат алды

с месяц назад — бер ай самаһы элек

отъехать с километр — бер километр самаһы китеү

он служит с месяц — ул бер айға яҡын хеҙмәт итә

девочка ростом с маму — әсәһендәй буйлы ҡыҙыҡай

идти с мамой — әсәй менән барыу

поговорить с друзьями — дуҫтар менән һөйләшеү

платок с бахромой — суҡлы шәл

книга с иллюстрациями — рәсемле китап

человек с ружьём — мылтыҡлы кеше

хлеб с маслом — май яғылған икмәк

мешок с мукой — он һалынған тоҡ

ведро с молоком — һөт һалынған күнәк

есть с жадностью — ҡомһоҙланып ашау

слушать с восхищением — һоҡланып тыңлау

идти с песнями — йырлап барыу

проснуться с головной болью — баш ауыртып уяныу

мыть с мылом — һабынлап йыуыу

броситься с кулаками — кемгәлер йоҙроҡ менән ташланыу

послать с курьером — курьер менән ебәреү

у него плохо с сердцем — уның йөрәге ауырта

с самолётом произошла авария — самолёт менән авария булған

явиться с докладом — доклад менән килеү

обратиться с просьбой — үтенес менән мөрәжәғәт итеү

сделать с намерением — маҡсат менән эшләү

познакомить с девушкой — ҡыҙ менән таныштырыу

сравнить с оригиналом — төп нөсхә менән сағыштырыу

согласиться с выводами — һығымталар менән ризалашыу

быть осторожным с огнём — ут менән һаҡ булыу

с миру по нитке – голому рубашка — ил төкөрһә – күл булыр

вернуться с Кавказа — Кавказдан ҡайтыу

напасть на врага с тыла — дошманға тылдан һөжүм итеү

наблюдать за ходом боя с высоты — һуғыш барышын ҡалҡыулыҡтан күҙәтеү

цветы с юга — көньяҡ сәскәләре

картина с выставки — күргәҙмәнән алынған картина

телеграмма с дороги — юлдан килгән телеграмма

с детства — бала саҡтан алып

с первых же дней — беренсе көндәрҙән алып

приготовить с вечера — кистән әҙерләп ҡуйыу

с утра до ночи — иртәнән кискә тиклем

с весны до осени — яҙҙан алып көҙгә тиклем

получить деньги с заказчика — заказ биреүсенән аҡса алыу

урожай с гектара — (һәр) гектарҙан алынған уңыш

брать пример с матери — әсәйҙән үрнәк алыу

перевести с башкирского языка — башҡортсанан тәржемә итеү

копия с документа — документтың күсермәһе

с разрешения родителей — ата-әсәнең рөхсәте менән

с вашего согласия — һеҙҙең ризалығығыҙ буйынса

с согласия автора — автор ризалығы буйынса

умереть с голоду — астан үлеү

писать с большой буквы — ҙур хәреф менән яҙыу

торговать с рук — ҡулдан һатыу

влюбиться с первого взгляда — бер күреүҙән ғашиҡ булыу

кормить ребёнка с ложечки — баланы ҡалаҡ менән ашатыу

брось говорить глупости — ҡуй әле, юҡ-барҙы һөйләмә

жребий брошен — ни булһа ла шул булыр, булыры булған, буяуы һеңгән (уңған)

хоть брось — бер нәмәгә лә ярарлыҡ түгел, бик насар

авось, он придёт — бәлки, ул килер

на авось — булһа булыр, булмаһа юҡ тип, уйлап тормай

глаза б мои не видали кого-чего — күрмәһәм, яҡшыраҡ булыр ине

где это видано с союзом `чтоб` или с неопр. — был ни тигән эш, булған хәл түгел был (ризаһыҙлыҡ белдергәндә әйтелә)

ничего не видать — бер нәмә лә күренмәй

отсюда хорошо видать — бынан яҡшы күренә

он, видать, весёлый человек — ул, күрәһең, күңелле кеше

в глаза не видать кого — бөтөнләй күренмәү

видать виды — күпте күреү

от земли не видать — бик бәләкәй кәүҙәле, бот буйындай

(ни) зги не видать — ҡараңғы, күҙгә төртһәң күренгеһеҙ (күренмәҫлек)

получить даром — бушҡа алыу

купить даром — арзан алыу

потерять время даром — ваҡытты әрәмгә үткәреү

даром не пройдёт (не обойдётся) что, кому — буш ҡына үтмәҫ, былай ғына ҡалмаҫ (аҙағы насар булыр)

даром что слабая женщина — сибек кенә (хәлһеҙ) ҡатын булыуына ҡарамаҫтан

смотреть несколько иначе — икенсерәк ҡарау

торопись, иначе не успеешь — ашыҡ, юғиһә өлгөрмәҫһең

хорошо, что есть ты, иначе было бы скучно — әлдә һин бар, юҡһа күңелһеҙ булыр ине

так или иначе, я приду — нисек кенә булмаһын, мин киләм

побывать в родном городе — тыуған ҡалала булып ҡайтыу

побывать на Кавказе — Кавказда йөрөп ҡайтыу

побывать в походе — походта булыу

успеть побывать в отпуске — ялда булырға өлгөрөү

ни стать, ни сесть — баҫып та, ултырып та булмай

стать на цыпочки — аяҡ осона баҫыу

стать у стены — стена эргәһенә баҫыу

стать в очередь — сиратҡа тороу

стать на вахту — вахтаға тороу

стать на замену — алмашҡа баҫыу

лошадь стала — ат туҡтаны

часы стали — сәғәт туҡтаған

отряд стал в школе — отряд мәктәптә урынлашты

стать на ночёвку — ҡунырға туҡталыу

стать на защиту истины — хаҡлыҡты яҡлар өсөн күтәрелеү

стать в копеечку — бик арзанға төшөү

стал вопрос — мәсьәлә килеп сыҡты

во что бы то ни стало — ни генә булмаһын, нисек кенә булмаһын

стать в тупик — ауыр хәлдә ҡалыу

стать между кем — кемдеңдер араларына инеү, араларын боҙоу

стать на колени — теҙ сүгеү, буйһоноу

река стала — йылға туңды

стать на ноги: — 1) һауығыу, аяҡҡа баҫыу

2) үҙаллылыҡ алыу, аяҡҡа баҫыу; стать у власти — хакимлыҡты алыу

он стал учиться — ул уҡый башланы

стало светать — яҡтыра башланы

не стану спать — йоҡламаясаҡмын

он этого не станет делать — ул быны эшләмәйәсәк

стать взрослым — өлкән кеше булыу

стать агрономом — агроном булып китеү

стать постарше — олоғая төшөү

стало светло — яҡтырып китте

мне стало не по себе — уңайһыҙланып киттем

у меня что-то стало с сердцем — йөрәгемә әллә ни булды

не стало сил — көс бөттө

его не стало — ул үлде

стало быть — тимәк, шулай булғас

станет с кого — -нан/-нән булыр (көт тә тор)

красивая стать — матур һын

под стать: — 1) чему (подобен) оҡшаш булыу, һымаҡ (кеүек) булыу

2) кому-чему (в соответствии с кем-чем) -ға/-гә тура килеү (килеп тороу); с какой стати? — ни өсөн әле?, нишләп әле?, нилектән әле?

хорошо работать — яҡшы эшләү

петь хорошо — матур йырлау

хорошо принимать — һәйбәт ҡабул итеү

мне здесь хорошо — миңә бында яҡшы

хорошо, если она придёт — ул килһә, яҡшы булыр ине

очень хорошо! — бик яҡшы!

хорошо, я скоро приду — ярай, мин тиҙҙән килермен

хорошо, пусть будет по-твоему — ярар, һинеңсә булһын әйҙә

хорошо! Я это запомню! — ярар! Мин быны онотмам!

учиться на хорошо — яҡшы уҡыу